می دانیم که هورمون های جنسی در طول دوره و چرخه قاعدگی زنان به طور قابل توجهی در نوسان هستند، اما آیا سایر نشانگرهای زیستی خون نیز تحت تأثیر پریود زنان قرار می‌گیرد؟
بله، تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از نشانگرهای زیستی خون (از جمله آنهایی که در گروه‌های آهن، لیپید و التهاب قرار دارند) می‌توانند به طور قابل‌توجهی بسته به مرحله چرخه قاعدگی متفاوت باشند. و این نوسانات می‌تواند پیامدهای مهمی در تفسیر نتایج آزمایش خون داشته باشد. به طور کلی، بهترین کار این است که هر بار آزمایش خون را در همان نقطه از چرخه قاعدگی خود برای مقایسه مداوم انجام دهید.
قاعدگی (پریود) یک زن می‌تواند یک موضوع کاملا شخصی باشد. ما در این مقاله، نگاهی خواهیم داشت به اینکه چرا یک سیکل منظم مهم است و چگونه آزمایش خون را می‌توان با توجه به چرخه قاعدگی شما به بهترین نحو انجام داد.
خلاصه‌ای از تغییرات طبیعی هورمونی در هر مرحله چرخه قاعدگی
چرخه قاعدگی یک زن دارای چهار مرحله مختلف است – فازهای قاعدگی، فولیکولی، تخمک گذاری و لوتئال – اما اغلب آنها به طور گسترده‌تری فقط به فازهای فولیکولی و لوتئال تقسیم می‌شوند.
زمانی که یک زن پریود می‌شود و سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون او کاهش می‌یابد. این به طور معمول 3-7 روز طول می کشد اما می‌تواند بین افراد متفاوت باشد.
این فرآیند فاز فولیکولی را آغاز می‌کند که از روز اول قاعدگی زنان شروع می‌شود و تا زمان تخمک گذاری، در مجموع حدود 16 روز ادامه می‌یابد. در طول فاز فولیکولی، غده هیپوفیز هورمون محرک فولیکول (FSH) را آزاد می‌کند. این اساساً زمانی است که تخمدان ها برای آزاد کردن تخمک (AKA “تخمک”) آماده می‌شوند.
در آخرT وارد فاز لوتئال می‌شویم که با تخمک گذاری شروع می‌شود. در طول مرحله تخمک گذاری، اوج سطح استروژن باعث افزایش هورمون لوتئینیزه کننده (LH) می‌شود که به نوبه خود باعث آزاد شدن تخمک بالغ از تخمدان می‌شود.
مطالب مرتبط: تست پاپ اسمیر
چطور بفهمیم که تخمک گذاری داریم؟
یکی از نشانه ها افزایش جزئی دمای بدن است که در حدود روز چهاردهم چرخه شما اتفاق می‌افتد.
پس از تخمک گذاری، فاز لوتئال با افزایش جزئی در سطح استروژن و افزایش شدیدتر در پروژسترون مشخص می‌شود و به دنبال آن افت هر دو هورمون و شروع مجدد چرخه (به استثنای بارداری). فاز لوتئال زمانی است که زنان علائم PMS مانند نفخ، سردرد، تغییرات وزن، هوس غذایی و مشکلات خواب را تجربه می‌کنند. این مرحله 11 تا 17 روز طول می‌کشد.
چرا چرخه قاعدگی منظم مهم است؟
هر یک از این مراحل به آنچه به عنوان یک چرخه منظم مشخص می‌شود، کمک می‌کند و نشانگر خوبی است که بدن زن به طور طبیعی کار می‌کند و توانایی فیزیولوژیکی برای باردار شدن را دارد. چرخه قاعدگی نامنظم می‌تواند باردار شدن را برای یک زن دشوارتر کند.
حتی اگر بارداری در اهداف کوتاه یا بلندمدت شما نباشد، یک چرخه منظم ماهانه برای سلامت کلی یک زن حیاتی است – فراتر از تأثیر بر سلامت باروری، چرخه نامنظم با سایر مشکلات سلامتی از جمله کم خونی، افسردگی، پوکی استخوان، مشکل قلبی همراه است.
چرخه قاعدگی چگونه بر آزمایش خون تاثیر می‌گذارد؟
برخی از نشانگرهای زیستی موجود در آزمایش‌های خون آزمایشگاه ارگ بر اساس مرحله‌ی قاعدگی که یک زن در زمان خون‌گیری (نمونه گیری) در آن قرار دارد، می‌تواند متفاوت باشد.
آزمایش آهن خون
بطور مرسوم (و مطالعات تحقیقاتی متعدد) نشان داده شده که از دست دادن خون در طول قاعدگی علت اصلی کاهش سطح آهن در زنان است. به طور معمول، زنان در طول دوره متوسط قاعدگی حدود 16 میلی گرم آهن از دست می‌دهند. این میزان برای زنان مبتلا به منوراژی (قاعدگی بیش از حد بالینی) به 36 میلی گرم یا بیشتر می‌رسد.
با توجه به اینکه میانگین سطح آهن بدن یک زن در حدود 3000 تا 4000 میلی گرم است، میانگین از دست دادن خون قاعدگی زنان معادل 0.4 تا 0.5 درصد کل آهن بدن است. اما این مقدار به ظاهر ناچیز در واقع این قدرت را دارد که بر نشانگرهای وضعیت آهن در زنان سالم و پریود تأثیر بگذارد.
شواهد یک مطالعه نشان می‌دهد که نشانگرهای بالینی معنی‌دار، «شامل هموگلوبین، فریتین و درصد اشباع ترانسفرین، در خون جمع‌آوری‌شده از زنان در حال قاعدگی در مقایسه با خون جمع‌آوری‌شده از زنان در فاز لوتئال، رقم کمتری دارند.»
نشانگرهای حیاتی وضعیت آهن می‌توانند در طول قاعدگی به میزان قابل توجهی کمتر شوند. با این حال، مطالعات دیگر به نتایج متناقضی رسیده‌اند – که چرخه قاعدگی هیچ تأثیری بر نشانگرهای بالینی فوق در زنان فاقد آهن ندارد.
صرف نظر از تحقیقات، توصیه می‌شود که زنان قبل از یائسگی برای جبران از دست دادن خون قاعدگی، روزانه 18 میلی گرم آهن دریافت کنن.
اگر شما یک زن قبل از یائسگی هستید که به طور منظم ورزش می کنید و یا از رژیم غذایی گیاهخواری استفاده می‌کنید، باید به سطح آهن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
پیشنهاد آزمایشگاه ارگ:
- نشانگرهای زیستی گروه آهن ممکن است در طول قاعدگی کمی پایین تر باشد و می‌تواند منجر به کاهش سطح خون شود.
- نشانگرهای زیستی گروه آهن شما ممکن است در طول قاعدگی کمی پایین تر باشد و اگر در این زمان آزمایش خون بدهید، می‌تواند منجر به کاهش سطح آن شود.
آزمایش لیپیدها
تحقیقات نشان داده است که سطح لیپیدها می‌تواند در طول چرخه قاعدگی زنان به عنوان یک پاسخ طبیعی به نوسانات سطح استروژن در نوسان باشد. کاهش قابل توجه در غلظت کلسترول تام، کلسترول HDL (خوب) و تری گلیسیرید در فاز لوتئال نسبت به فاز فولیکولی نشان داد که با تحقیقات قبلی در مورد این موضوع مطابقت دارد. علاوه بر این، زنانی که تحت درمان با استرادیول (اما نه پروژسترون) بودند، شاهد کاهش 30 درصدی تری گلیسیرید در فاز لوتئال بودند.
پیشنهاد آزمایشگاه ارگ:
با توجه به نوسانات شناخته شده در سطح لیپید، بهتر است هر ماه در همان مرحله از چرخه خود آزمایش دهید تا نتایج ثابتی داشته باشید. هنگام تفسیر نتایج آزمایش خون کلسترول و تری گلیسیرید که مراحل چرخه قاعدگی را طی می کند، احتیاط لازم است.
آزمایش ویتامین دی
سطح ویتامین D هم می‌تواند تحت تأثیر فاز چرخه قرار گیرد – در برخی واقع، ویتامین D به طور مداوم در طول دوره قاعدگی زنان بالاتر از سایر مراحل چرخه قاعدگی است. جالب توجه است، محققان دریافته‌اند که مکمل ویتامین D می‌تواند علائم PMS را در برخی از زنان بهبود بخشد.
پیشنهاد آزمایشگاه ارگ:
مانند سایر نشانگرهای زیستی، سطح ویتامین D در طول چرخه شما در نوسان است. اگر از PMS رنج می‌برید و نتایج آزمایش خون شما سطوح پایین تری را نشان می‌دهد، مکمل ویتامین D ممکن است به تسکین علائم کمک کند.
مطالب مرتبط
آزمایش hsCRP
یک مطالعه در بین 259 زن سالمِ پریود 18 تا 44 ساله (توجه داشته باشید: هیچ یک از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده نمی‌کردند) نشان داد که سطوح hsCRP به طور قابل توجهی در طول چرخه قاعدگی متفاوت است. HsCRP در طول قاعدگی بالاترین میزان بود. به طور پیوسته در طول فاز فولیکولی کاهش یافت، در روز تخمک گذاری مورد انتظار به پایین ترین حد خود رسید و در فاز لوتئال به سطح اولیه افزایش یافت. علائم PMS (مشاهده شده در فاز لوتئال) نیز با افزایش CRP همراه بود.
نکته اولیه: سطح HsCRP در هر مرحله از چرخه در نوسان است و زمان انجام آزمایش خون باید هنگام مشاهده نتایج در نظر گرفته شود. اگر PMS یک مشکل است، روی رژیم غذایی ضد التهابی و تغییر سبک زندگی تمرکز کنید، زیرا ممکن است به کاهش علائم کمک کنند.
تاثیر چرخه قاعدگی بر سطوح هورمون‌های جنسی
اگر آزمایش خون در طول چرخه به طور قابل توجهی در نوسان باشد، چگونه می تواند سطوح هورمون های جنسی را منعکس کند؟
اغلب از ما می پرسند که چرا آزمایش خون استروژن، هورمون محرک فولیکول (FSH)، هورمون لوتئینه کننده (LH) یا T4 را ارزیابی نمی‌کند. علاوه بر این، سطح هر یک از این هورمون ها به دلیل چرخه قاعدگی زنان، هر ماه به طور قابل توجهی در نوسان است.
برای تصویر واضح‌تر و پایدارتر از سلامت باروری زنان، گلوبولین متصل‌کننده به هورمون جنسی (SHBG) و یک پیش‌ساز استروژن به نام DHEAS باید آزمایش شود.
مطالب مرتبط
پیشنهاد آزمایشگاه ارگ:
ما فقط نشانگرهای زیستی را آزمایش می‌کنیم که از نظر علمی ثابت شده است و تحت تأثیر چنین مداخلاتی قرار می‌گیرند.
داروهای ضد بارداری هورمونی چگونه بر نتایج من تأثیر خواهند گذاشت؟
داروهای ضد بارداری هورمونی می‌توانند بر تعدادی از نشانگرهای زیستی تأثیر بگذارند، حتی پس از قطع مصرف آنها.
جمع بندی آزمایشگاه ارگ
صرف نظر از فاز قاعدگی، ما همیشه توصیه می‌کنیم که آزمایش خون در همان نقطه از چرخه قاعدگی یک زن برای مقایسه مداوم انجام شود.
سطح کلسترول به احتمال زیاد در طول دوره قاعدگی زنان ثابت است. این مرحله از چرخه نیز راحت‌تر از سایرین شناسایی می‌شود و پنجره ایده‌آل برای آزمایش خون را روشن می‌کند. این امر به ویژه در صورتی صادق است که پروفایل لیپیدی شما نگران کننده باشد.
سطح ویتامین D در طول چرخه قاعدگی در نوسان است. نتیجه آزمایش در همان مرحله از چرخه به نشان دادن نتایج ثابت کمک می‌کند.
اگر از PMS رنج می برید، ممکن است نیاز باشد از رژیم غذایی ضدالتهابی و تغییر سبک زندگی استفاده کنید. زیرا سطوح بالای hsCRP با PMS مرتبط است. اگر سطح خون پایین باشد، مکمل ویتامین D نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
به طور کلی، شواهد نشان می دهد که نشانگرهای مشخصی از استرس اکسیداتیو، التهاب و کلسترول در طول چرخه قاعدگی در زنان سالم و قبل از یائسگی با چرخه منظم متفاوت است.
منبع: Inside Tracker
