تحقیقات در مورد بیماری پارکینسون پیشرفت چشمگیری داشته است. محققان به توسعه درمان‌های جدید برای بیماری پارکینسون ادامه می‌دهند، درمان‌هایی که امید واقعی به افراد مبتلا به این بیماری می‌دهد. برخی از روش‌های درمان پارکینسون که در حال حاضر در حال مطالعه هستند مربوط به سلول درمانی پارکینسون یعنی پیوند سلول‌های جنینی، استفاده از سلول های بنیادی و ژن درمانی است.
بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون یک اختلال مغزی است که منجر به لرزش، سفتی و مشکل در راه رفتن، تعادل و هماهنگی می‌شود. علائم پارکینسون به تدریج شروع و با گذشت زمان حادتر می‌شوند. با پیشرفت بیماری، افراد ممکن است در راه رفتن و صحبت کردن مشکل داشته باشند. همچنین ممکن است تغییرات ذهنی و رفتاری، مشکلات خواب، افسردگی، مشکلات حافظه و خستگی داشته باشند.
هم مردان و هم زنان ممکن است به بیماری پارکینسون مبتلا شوند. با این حال، این بیماری حدود 50 درصد بیشتر از زنان در مردان تاثیر می‌گذارد.
یکی از عوامل خطر واضح برای پارکینسون سن است. اگرچه اکثر افراد مبتلا به پارکینسون برای اولین بار در سن 60 سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند، اما حدود 5 تا 10 درصد از افراد مبتلا به پارکینسون به بیماری “اول زودرس” مبتلا هستند که قبل از 50 سالگی شروع می‌شود.
چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می‌شود؟
بیماری پارکینسون زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های عصبی در گره‌های قاعده‌ای ( ناحیه‌ای از مغز که حرکت را کنترل می‌کند) دچار اختلال شده و یا می‌میرند. به طور معمول، این سلول‌های عصبی یا نورون‌ها یک ماده شیمیایی مهم مغز به نام دوپامین تولید می‌کنند. هنگامی که نورون‌ها می‌میرند یا دچار اختلال می‌شوند، دوپامین کمتری تولید می‌کنند که باعث مشکلات حرکتی پارکینسون می‌شود. دانشمندان هنوز نمی دانند چه چیزی باعث مرگ سلول های تولید کننده دوپامین می شود.
افراد مبتلا به پارکینسون همچنین پایانه های عصبی تولید کننده نوراپی نفرین، پیام رسان شیمیایی اصلی سیستم عصبی سمپاتیک، که بسیاری از عملکردهای بدن مانند ضربان قلب و فشار خون را کنترل می‌کند، از دست می‌دهند. از دست دادن نوراپی نفرین ممکن است به توضیح برخی از ویژگی های غیرحرکتی پارکینسون کمک کند. مانند خستگی، فشار خون نامنظم، کاهش حرکت غذا از طریق دستگاه گوارش، و افت ناگهانی فشار خون زمانی که فرد از حالت نشسته یا دراز کشیده بایستد.
بسیاری از سلول‌های مغزی افراد مبتلا به پارکینسون حاوی اجسام لوئی، توده‌های غیرمعمول پروتئین آلفا سینوکلئین هستند. دانشمندان در تلاشند تا عملکردهای طبیعی و غیرطبیعی آلفا سینوکلئین و ارتباط آن با جهش‌های ژنتیکی را که بر بیماری پارکینسون و زوال عقل لووی تأثیر می‌گذارد، درک کنند.
اگرچه برخی از موارد پارکینسون ارثی به نظر می رسد، و برخی از آنها را می توان در جهش های ژنتیکی خاص ردیابی کرد، اما در بیشتر موارد این بیماری به طور تصادفی رخ می دهد و به نظر نمی‌رسد در خانواده ها وجود داشته باشد. اکنون بسیاری از محققان بر این باورند که بیماری پارکینسون ناشی از ترکیب عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم است.
درمان بیماری پارکینسون
اگرچه هیچ درمان کاملی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد، اما داروها، درمان های جراحی و سایر درمان ها توانسته‌اند برخی از علائم را کم کنند.
داروهایی برای بیماری پارکینسون
داروهایی که معمولاً برای پارکینسون تجویز می‌شوند عبارتند از:
- گروه دارویی که سطح دوپامین را در مغز افزایش می‌دهند
- دارویی که بر سایر مواد شیمیایی مغز در بدن تأثیر می‌گذارد
- داروهایی که به کنترل علائم غیرحرکتی کمک می‌کنند
داروی اصلی پارکینسون لوودوپا است، که (L-dopa) نیز نامیده می‌شود. سلول‌های عصبی از لوودوپا برای ساختن دوپامین استفاده می‌کنند، تا منابع رو به کاهش مغز را دوباره پر کنند. معمولاً افراد لوودوپا را همراه با داروی دیگری به نام کاربیدوپا مصرف می‌کنند. کاربیدوپا از برخی از عوارض جانبی درمان با لوودوپا (مانند تهوع، استفراغ، فشار خون پایین و بیقراری) جلوگیری یا کاهش می‌دهد و میزان لوودوپا مورد نیاز برای بهبود علائم را کاهش می‌دهد.
افراد مبتلا به پارکینسون هرگز نباید بدون اطلاع پزشک مصرف لوودوپا را قطع کنند. قطع ناگهانی دارو ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشد، مانند ناتوانی در حرکت یا مشکل در تنفس.
سایر داروهای مورد استفاده برای درمان علائم پارکینسون عبارتند از:
- آگونیست های دوپامین برای تقلید از نقش دوپامین در مغز
- مهارکننده های MAO-B برای کاهش سرعت آنزیمی که دوپامین را در مغز تجزیه می کند
- مهارکننده های COMT برای کمک به تجزیه دوپامین
- آمانتادین، یک داروی ضد ویروسی قدیمی، برای کاهش حرکات غیر ارادی
- داروهای آنتی کولینرژیک برای کاهش لرزش و سفتی عضلات
تحریک مغز
برای افراد مبتلا به پارکینسون که به خوبی به داروها پاسخ نمی‌دهند، تحریک عمیق مغز یا DBS ممکن است مناسب باشد. DBS یک روش جراحی است که از طریق جراحی الکترودها را در قسمتی از مغز کاشته و آنها را به یک دستگاه الکتریکی کوچک کاشته شده در قفسه سینه متصل می‌کند. این دستگاه و الکترودها بدون درد مغز را به گونه ای تحریک می‌کنند که به توقف بسیاری از علائم مرتبط با حرکت پارکینسون مانند لرزش، کندی حرکت و سفتی کمک می‌کند.
سلول درمانی پارکینسون
پیوند سلول های جنینی چیست؟
پیوند سلول‌های جنینی، روشی است که در آن سلول‌های جنینی در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون کاشته و جایگزین سلول‌های تولید کننده دوپامین در جسم می‌شوند. اگرچه این حوزه تحقیقاتی امیدوارکننده است، اما یکی از بحث برانگیزترین حوزه ها است. برخی از مطالعات نشان داده که پیوند سلول‌های جنینی باعث افزایش حرکات غیرارادی شدید (دیسکینزی) به دلیل وجود دوپامین بیش از حد در مغز می‌شود. همچنین ایرادات اخلاقی در مورد استفاده از کاشت سلول جنینی وجود دارد. در نتیجه، روش‌های دیگر درمان نیز در حال بررسی است.
مقالات مرتبط: سلول درمانی چیست؟
سلول های بنیادی چگونه می توانند به افراد مبتلا به پارکینسون کمک کنند؟
سلول‌های بنیادی سلول های مادر تمام بافت های بدن هستند. این بدان معناست که آنها می‌توانند به هر نوع سلولی تبدیل شوند. امید این است که آنها در نهایت بتوانند این سلول ها را به انواع خاصی از سلول ها، مانند نورون های تولیدکننده دوپامین، تبدیل کنند که می‌توانند برای درمان بیماری پارکینسون استفاده شوند. با این حال، نگرانی‌هایی وجود دارد که بیمارانی که تحت پیوند سلول‌های جنینی قرار می‌گیرند، ممکن است خطر افزایش حرکات غیرارادی را داشته باشند. مانند پیوند سلول‌های جنینی، درمان با سلول‌های بنیادی با بحث های اخلاقی و اعتقادی زیادی احاطه شده است.
چه نوع تحقیقات ژنتیکی در حال انجام است؟
محققان در حال بررسی ژن هایی هستند که پروتئین‌های مسئول تولید دوپامین را کد می‌کنند. با افزایش میزان دوپامین در مغز، علائم پارکینسون را می‌توان در صورت عدم پیشگیری به حداقل رساند.
چه درمان های دیگری برای پارکینسون در حال تحقیق است؟
درمان های دارویی
محققان در حال بررسی داروهایی هستند که عملکرد گلوتامات، اسید آمینه ای که سلول های عصبی را از بین می‌برد، و همچنین نقش کوآنزیم آنتی اکسیدانی Q-10 در کند کردن پیشرفت بیماری پارکینسون را متوقف می‌کند.
فاکتور رشد عصبی
مطالعات اولیه نشان داده است که فاکتور رشد عصبی (ماده ای شیمیایی که اعصاب را تحریک می‌کند) سلول های خفته مورد نیاز برای تولید دوپامین را احیا می‌کند. و علائم را به طور چشمگیری بهبود می‌بخشد.
منبع: WebMD