پزشک ممکن است از آزمایشات سیتوکروم P450 (CYP450) برای تعیین نحوه پردازش (متابولیسم) بدن شما از یک دارو استفاده کند.

بدن انسان برای پردازش داروها از آنزیم های سیتوکروم P450 استفاده می کند.

به دلیل ویژگی های ارثی (ژنتیکی) که باعث تغییر در این آنزیم ها می شود ، داروها ممکن است بر هر فرد متفاوت تأثیر بگذارند.

آزمایش ژن دارو

که به آن فارماکوژنومیک یا فارماکوژنتیک نیز گفته می شود، مطالعه نحوه تأثیر ژن ها بر پاسخ بدن شما به دارو است.

این آزمایشات به دنبال تغییرات یا تغییراتی در این ژن ها هستند که تعیین می کند آیا یک دارو می تواند درمان موثری برای شما باشد یا آیا ممکن است عوارض جانبی دارویی خاص را داشته باشید.

آنزیم سیتوکروم P450 شامل آنزیم CYP2D6 است که بسیاری از داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد روان پریشی را پردازش می کند.

با بررسی DNA برای تغییرات ژنی خاص ، آزمایش CYP450 می تواند سرنخ هایی در مورد نحوه واکنش بدن شما به یک داروی ضد افسردگی ارائه دهد.

آزمایش CYP450 همچنین می تواند تغییرات آنزیم های دیگر مانند آنزیم CYP2C19 را شناسایی کند.

CYP450 و دیگر آزمایش های ژنتیکی (آزمایش ژنوتیپ) در حال رایج شدن هستند زیرا پزشکان سعی می کنند بفهمند چرا داروهای ضد افسردگی به برخی از افراد کمک می کند و به دیگران کمک نمی کند.

در حالی که استفاده از این آزمایش ها ممکن است در حال افزایش باشد ، محدودیت هایی نیز وجود دارد.

چرا آزمایشات سیتوکروم انجام می‌شود

داروهای افسردگی معمولاً بر اساس علائم و سابقه پزشکی تجویز می شوند. برای برخی افراد ، اولین داروی ضدافسردگی علائم افسردگی را تسکین داده و عوارض جانبی قابل تحملی دارد.

با این حال ، برای بسیاری دیگر ، یافتن داروی مناسب نیاز به آزمایش و خطا دارد و برای برخی از افراد ، یافتن داروی ضد افسردگی مناسب ممکن است چندین ماه یا بیشتر طول بکشد.

آزمایشات ژنوتیپ ، مانند آزمایشات سیتوکروم P450 ، ممکن است شناسایی داروهایی را که به احتمال زیاد توسط بدن شما بهتر پردازش می شوند ، تسریع کند.

در حالت ایده آل ، پردازش بهتر منجر به عوارض جانبی کمتر و بهبود اثربخشی می شود. آزمایشات CYP450 عموماً تنها در مواردی استفاده می شود که درمان‌های اولیه ضد افسردگی موفقیت آمیز نبوده است.

آزمایش ژنوتیپ در سایر زمینه های پزشکی نیز استفاده می شود.

به عنوان مثال ، آزمایش CYP2D6 می تواند تعیین کند که آیا داروهای خاص سرطان ، مانند تاموکسیفن برای سرطان سینه ، موثر هستند یا خیر.

آزمایش CYP2C9 می تواند به تعیین دوز مناسب وارفارین رقیق کننده خون برای کاهش خطرات عوارض جانبی کمک کند.

زمینه فارماکوژنومیک در حال رشد است و انواع مختلفی از آزمایشات ژنوتیپ در دسترس است. آزمایشات با توجه به این که کدام دسته از داروها را بررسی می کنند و نحوه انجام آزمایشات متفاوت است.

چگونه آماده آزمایشات سیتوکروم شویم

قبل از آزمایش نیاز به ناشتا بودن یا آماده سازی خاصی ندارید.

چیزی که باید از آزمایشات سیتوکروم انتظار داشته باشید

برای آزمایش سیتوکروم P450 ، نمونه ای از DNA شما با استفاده از یکی از این روش‌های زیر گرفته می شود:

• سواب گونه. برای گرفتن نمونه سلولی ، یک سواب پنبه ای به داخل گونه شما مالیده می شود.
• جمع آوری بزاق. بزاق را در لوله جمع آوری تف می کنید.
• آزمایش خون. خون از رگ بازوی شما گرفته می شود.

بعد از نمونه گیری

گرفتن نمونه DNA باید فقط چند دقیقه طول بکشد. سپس نمونه شما به آزمایشگاهی ارسال می شود که در آن DNA شما از نظر ژن های خاص مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

نتایج آزمایشات سیتوکروم

معمولاً چندین روز تا یک هفته طول می کشد تا نتایج آزمایشات سیتوکروم P450 را دریافت کنید. شما و پزشک خود می توانید در مورد نتایج و نحوه تأثیر آنها بر گزینه های درمانی صحبت کنید.

آزمایشات CYP450 سرنخ هایی را در مورد چگونگی پردازش بدن توسط دارو با مشاهده آنزیم های خاص ارائه می دهد.

نتایج را می توان با توجه به سرعت متابولیسم یک داروی خاص طبقه بندی کرد.

به عنوان مثال ، نتایج یک آزمایش CYP2D6 ممکن است نشان دهد که کدام یک از این چهار نوع برای شما کاربرد دارد:

متابولیسم های ضعیف

اگر به دلیل فقدان آنزیم ، داروی خاصی را آهسته تر از حد معمول پردازش کنید ، دارو می تواند در سیستم شما تجمع یابد.

این تجمع می تواند احتمال ایجاد عوارض جانبی دارو را افزایش دهد. ممکن است هنوز بتوانید از این داروها سود ببرید ، اما در دوزهای کمتر.

متابولیسم های متوسط

اگر عملکرد آنزیم را در پردازش داروها کاهش داده اید ، ممکن است برخی از داروها را مانند افرادی که به عنوان متابولیسم طبیعی طبقه بندی می شوند ، پردازش نکنید.

متابولیسم های معمولی (همچنین به عنوان متابولیزورهای گسترده شناخته می شوند).

اگر آزمایش نشان دهد که شما به طور معمول برخی داروهای ضد افسردگی را پردازش می کنید ، به احتمال زیاد از درمان سود خواهید برد و عوارض جانبی کمتری نسبت به افرادی که آن داروهای خاص را نیز پردازش نمی کنند ، خواهید داشت.

متابولیسم های فوق سریع

در این مورد ، داروها خیلی زود بدن شما را ترک می کنند – اغلب قبل از اینکه فرصتی برای عملکرد مناسب داشته باشند. شما به احتمال زیاد به دوزهای بالاتر از حد معمول نیاز خواهید داشت.

آزمایش CYP450 برای همه داروهای ضد افسردگی مفید نیست ، اما می تواند اطلاعاتی در مورد چگونگی پردازش تعدادی از آنها ارائه دهد. مثلا:

• آنزیم CYP2D6 در متابولیسم داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین (پروزاک) ، پاروکستین (پاکسیل ، پکسوا) ، فلووکسامین (لووکس) و ونلافاکسین (Effexor XR) و همچنین داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای مانند نورتریپتیلین (پامیلور ، آمریپت) نقش دارد.
• کلومیپرامین (آنافرانیل) ، دسیپرامین (نورپرامین) و ایمی پرامین (توفرانیل). برخی از داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین و پاروکستین می توانند باعث کند شدن آنزیم CYP2D6 شوند.
• آنزیم CYP2C19 در متابولیسم سیتالوپرام (سلکسا) و اسکیتالوپرام (لکساپرو) نقش دارد.

محدودیت های آزمایشات سیتوکروم

با وجود اینکه این آزمایش پتانسیل بالایی دارند ، آزمایشات CYP450 محدودیت هایی هم دارد:

• آزمایشات فقط برای برخی از داروها در دسترس است. همچنین ، هر آزمایش فقط مختص یک دارو است ، بنابراین تغییر دارو ممکن است نیاز به آزمایش دیگری داشته باشد.
• آزمایش نمی تواند پیش بینی کند که کدام دارو برای شما بهتر عمل می کند – فقط می تواند سرنخ هایی را ارائه دهد.
• آزمایشات تنها به بررسی برخی از ژنهای مرتبط با نحوه استفاده بدن از داروهای خاص می پردازد – بنابراین عوامل خارج از محدوده آزمایش ممکن است بر نحوه تأثیر داروی ضد افسردگی بر شما تأثیر بگذارد.
• آزمایشات بر چگونگی متابولیسم بدن یک دارو متمرکز است ، نه بر آنچه دارو با بدن انجام می دهد ، مانند این که چگونه دارو می تواند گیرنده های مغز را برای بهبود علائم تغییر دهد.
• کاملاً مشخص نیست که آزمایشات در انتخاب داروی ضد افسردگی چقدر مفید هستند. حتی اگر آزمایشاتی دارید ، ممکن است لازم باشد داروهای ضدافسردگی مختلف و دوزهای مختلف را امتحان کنید تا مشخص شود چه چیزی برای شما مناسب است.
• همه شرکت های بیمه هزینه های این آزمون ها را پوشش نمی دهند.

با وجود محدودیت ها ، برخی از پزشکان از آزمایش های CYP450 استفاده می کنند و فکر می کنند که مفید هستند.

با این حال ، این آزمایش ها تنها راهی برای تعیین داروهای ضد افسردگی نیستند. آنها فقط یک ابزار هستند که ممکن است کمک کنند.

استفاده از داروهای ضد افسردگی بر اساس سابقه پزشکی و علائم شما هنوز هم روش استاندارد برای شناسایی بهترین دارو برای نیازهای شما است.

منبع: MayoClinic